Een enquête: wat vindt u belangrijk voor de leefbaarheid van het dorp? Mensen zeiden: een school. Een dorpshuis. En een winkel, dat is ook belangrijk. En de kerk?, vroeg de enquêteur. Nou nee, dat maakte hen niet uit. Daar zitten zo weinig mensen, zelf gingen ze ook niet meer. En het kerk-gebouw dan? Ja, dat moest natuurlijk blijven staan, de kerk mag niet tegen de vlakte! Zeker niet als die er al eeuwen staat en behoort bij het culturele erfgoed van ons land.
Het verschil in waardering voor de kerk als gemeenschap en voor de kerk als gebouw geeft een duidelijk signaal. Velen zien de kerkelijke gemeenschap niet direct als van belang voor de leefbaarheid van het dorp. Maar ook kerkgangers zelf zijn zich vaak weinig bewust van de mogelijkheden die ze hebben om bij te dragen aan de kwaliteit van leven in het dorp en op het platteland. U denkt misschien - maar dat is toch logisch? We hebben als kerk(gangers) toch de taak om met het Evangelie bezig te zijn, om preken te horen, liederen te zingen en te bidden. En als we ons al richten op ‘het dorp’, dan is het om dat Evangelie door te geven.
   Het woord ‘Evangelie’ betekent ‘goede boodschap’. Maar wat is dan die boodschap die we in deze tijd hebben door te geven aan de mensen in ons dorp? Hebben we als kerkmensen wel iets te melden dat een meerwaarde heeft ten opzichte van andere geluiden? Die vraag dwingt ons in ieder geval om voor onszelf - als gelovige en als kerkgemeenschap - na te gaan wat de essentie is van het geloof voor ons eigen leven en voor de omgang met anderen. Wat betekent het voor de invulling van ons leven dat we er mee rekenen dat er een veel grotere werkelijkheid is dan wij kunnen waarnemen? En om nog een stap verder te gaan - wat betekent het voor ons dat in de Bijbel telkens wordt opgeroepen om te kiezen voor recht, voor waarheid en voor betrouwbaarheid? En dan ook nog dat je anderen - en zeker de kwetsbaren in de samenleving - moet laten delen in het goede dat jijzelf hebt ontvangen?
   Als we zelf werkelijk geloven dat de Bijbel ons goede aanwijzingen geeft voor een leefbare samenleving, dan hebben we royaal materiaal in handen om bij te dragen aan de leefbaarheid van het dorp. Maar hoe dragen we dat materiaal over? Voor het contact met anderen is luisteren belangrijker dan praten. Dat betekent: niet beginnen met het verkondigen van ‘onze’ boodschap, maar eerst eens contact leggen en ‘horen’ en ‘zien’ wat de ander bezighoudt.

We verkijken ons immers zo snel op de buitenkant van mensen-levens. Soms ziet het er prachtig uit: mooi huis, goede banen, volop mogelijkheden voor de kinderen en dan - ineens - spat een relatie uit elkaar. Maar ook is er dat hoogbejaarde stel - om jaloers op te worden. Nog steeds samen, terwijl jij al zo vroeg je partner moest missen. Maar als je ze beter leert kennen, hoor je over het grote gemis van gestorven kinderen. En dan die jonge mensen - ze hebben zoveel mogelijkheden, maar wie helpt ze bij het maken van keuzes? Niet alleen voor een opleiding of een baan, maar vooral in de omgang met vragen over de zin van het leven, over ‘mag alles wat kan’ en al die andere vragen die op ons afkomen wanneer we het nieuws van dichtbij en verder weg tot ons door laten dringen.
    De leefbaarheid van onze samenleving zal er al van opknappen als we luisteren naar wat de mensen om ons heen bezighoudt. Sta je open voor contact, mogen mensen een beroep op je doen? Het is duidelijk dat wij - ook als gelovigen - bij lange na niet alle vragen kunnen beantwoorden, noch alle problemen kunnen oplossen. Niet van onszelf en niet van onze medemensen. Maar wat we hebben ontvangen, mogen we delen: de richtlijnen van God voor het goede leven én het geloof dat deze God overloopt van ontferming, genade en vergeving. Daarover sprak Jezus Christus, toen Hij zei (Matteüs 5):  
³Gelukkig wie nederig van hart zijn,
want voor hen is het koninkrijk van de hemel.
⁴Gelukkig de treurenden,
want zij zullen getroost worden.
⁵Gelukkig de zachtmoedigen,
want zij zullen het land bezitten.
⁶Gelukkig wie hongeren en dorsten naar gerechtigheid,
want zij zullen verzadigd worden.
⁷Gelukkig de barmhartigen,
want zij zullen barmhartigheid ondervinden.
⁸Gelukkig wie zuiver van hart zijn,
want zij zullen God zien.
⁹Gelukkig de vredestichters,
want zij zullen kinderen van God genoemd worden.
¹⁰Gelukkig wie vanwege de gerechtigheid vervolgd worden,
want voor hen is het koninkrijk van de hemel.             

Of we werkelijk kunnen bijdragen aan de leefbaarheid van ons dorp, zal de tijd moeten leren. Maar als we ons rekenen tot de leerlingen van Jezus, dan zegt Hij ook tot ons: Zo moet  jullie licht schijnen voor de mensen, opdat ze jullie goede daden zien en eer bewijzen aan jullie Vader in de hemel (Matteüs 5:16).

ds. Guda Borger